Yatırım Sözlüğü

Dalgalı kur rejimi (floating exchange rate regime) döviz kurunun piyasadaki arz ve talep koşullarına göre belirlendiği bir rejimdir. Dalgalı kur rejiminde merkez bankaları, döviz kurlarındaki aşırı hareketliliği önlemek amacıyla döviz alım satımı yoluyla piyasaya seyrek ve sınırlı müdahale eder.

Deflasyon, ürün ve hizmetlerin fiyatlarının genel olarak düşmesi ve ekonomideki para ile kredi arzının daralmasıdır. Deflasyon sürecinde sermaye, iş gücü, ürün ve hizmetlerin nominal maliyetleri düşer. Aynı zamanda üretkenliğin artması ve teknolojik ilerlemeler de fiyatların düşmesini sağlar. Bu durum tüketicilere fayda sağlıyor gibi görünse de düşen fiyatlar, ekonomik durgunluğa yol açabilir.

Defter değeri (DD), bir şirketin varlıklarının ödeme yükümlülükleri düşüldükten sonraki değeridir. Bu değer, şirket tasfiye edilirse hissedarların alacağı toplam değeri yaklaşık olarak ifade eder. Şirket bilançosunun özkaynaklar bölümündeki kalemlerin toplamını temsil eden değer, toplam varlıklardan toplam yükümlülüklerin çıkarılmasıyla hesaplanır. Defter değeri, hisse başına defter değeri ve fiyat/defter oranı analizinde kullanılır. Hisse başına defter değerinin piyasa fiyatından düşük olması, hissenin aşırı değerlenmiş olduğunu gösterebilir.

Değer yatırımı, içsel veya defter değerinden daha düşük işlem gören payları seçmeye yönelik bir yatırım stratejisidir. Değer yatırımcıları, piyasanın dış faktörlere aşırı tepki vermesiyle değeri düşüren payları aktif olarak araştırır, bu payları alarak uzun vadede kar elde etmeyi amaçlar.

Değişken getirili menkul kıymetler, yatırımcılara belirli bir vadede sabit bir getiri yerine piyasa koşullarına veya diğer etkenlere bağlı olarak değişken getiri sağlayan finansal araçlardır. Bu tür menkul kıymetlerin getirisi; piyasa şartları, şirket karları ve döviz kurları gibi değişkenlere bağlı olarak değişir. Paylar, yatırım fonları, değişken faizli tahviller, emtia ve döviz türevleri, gayrimenkul yatırım ortaklıkları değişken getirili menkul kıymetler arasında yer alır.

Devlet tahvili, bir hükümetin borçlanmak amacıyla ihraç ettiği uzun vadeli borçlanma senetleridir. Hükümetler altyapı projelerine, kamu hizmetlerine finansman sağlamak, bütçe açıklarını kapatmak amacıyla tahvil ihraç eder. Bu tahviller, belirli bir vade süresince sabit bir faiz oranıyla düzenli faiz ödemeleri yapar. Vade dolduğunda devlet tahvilin nominal değerini yatırımcıya geri öder. Ödemelerin devlet garantisi altında olması temerrüt riskini en aza indirdiğinden devlet tahvilleri, sıkça tercih edilen yatırım araçlarıdır.

Dönemsel faiz, bir yatırımın fiilen elde tutulma süresi boyunca getireceği faizi ifade eder. Dönemsel faiz ödemeleri, genellikle tahvil veya borçlanma senetlerinin vadeleri sona erdiğinde yapılır.

Döner sermaye fonu, kamu kurumlarının kendi faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirleri, yine kendi hizmetlerinde kullanma amacıyla oluşturdukları bir fondur. Genellikle eğitim, sağlık gibi kamu hizmetleri sunan kurumlarda kullanılan döner sermaye fonu kurumların finansal sürdürülebilirliğine destek olur.

Yabancı ülke paraları, döviz ya da kambiyo olarak adlandırılır. Dövizin temel özelliği, konvertibl olması, yani başka ülke paralarına serbestçe çevrilebilmesidir.