Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) Nedir, Nasıl Çalışır?

Geleceğe yönelik finansal güvence arayışı, günümüzde her bireyin hayattaki öncelikli hedeflerinden biridir. Emeklilik dönemi, yani çalışma hayatının sona ermesi, gelir kaynaklarının azalması anlamına gelir. Emeklilik sistemi de bireylerin aktif çalışma dönemlerinde birikim yapabilmelerini, böylelikle yaşlılıkta refah düzeyini koruyabilmelerini hedefler. Türkiye’de uzun yıllardır uygulanan Bireysel Emeklilik Sistemi’nin (BES) yanında devlet tarafından planlanan TES, yani Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, çalışanların emeklilik dönemine yönelik ikinci bir güvence alanı oluşturmayı amaçlar. Bu sistem, mevcut yapının üzerine ek bir katman gibi tasarlandığı için “tamamlayıcı” adını taşır. Peki, yeni emeklilik sistemi olarak da anılan TES tam olarak nedir, nasıl işler ve kimler için avantaj sağlar? TES hakkındaki detayları aşağıda bulabilirsiniz.

Tamamlayıcı Emeklilik Sisteminin Amaçları

Tamamlayıcı emeklilik sistemi TES, çalışanların sadece devletin sunduğu sosyal güvenlik gelirine bağlı kalmadan emeklilik dönemlerinde daha güçlü bir mali temele sahip olmalarını sağlar. Bu sistem, hem çalışan hem de işveren açısından uzun vadede çeşitli kazanımlar sunar.

TES, maaş gelirinden belirli bir oranda yapılan kesintilerle işveren katkısının bir araya geldiği birikim modeli olarak tanımlanabilir. Bu yapı, çalışanın kendi geleceği için düzenli olarak yatırım yapmasına olanak tanır. Tamamlayıcı emeklilik hedefleri, bireylerin aktif çalışma dönemlerinde oluşturdukları birikimleri, emeklilik döneminde sürdürülebilir bir gelir kaynağına dönüştürmeyi kapsar. Aslolan, sadece maddi güvencenin değil, aynı zamanda yaşam kalitesinin korunmasıdır.

TES’in uzun vadeli bir tasarruf kültürü kazandırma özelliği de vardır. TES’in avantajları genel hatlarıyla şöyle sıralanabilir:

● Çalışanlar için düzenli ve otomatik birikim imkanı sağlar.

● İşveren katkısı sayesinde birikim hızı artar.

● Emeklilik döneminde ek gelir kaynağı oluşturur.

● Bireysel tasarruf oranını yükseltir ve ülke ekonomisine katkı sağlar.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Nasıl Çalışır?

Tamamlayıcı emeklilik uygulaması, çalışanların maaşlarından belirli bir oranda kesinti yapılarak oluşturulan birikimlerin, işveren katkısı ile birlikte emeklilik fonlarına yönlendirilmesi esasına dayanır. Bu yönüyle de otomatik katılım esaslı bir yapıya sahip olduğu söylenebilir.

Tamamlayıcı emeklilik işleyişi, işverenin her çalışan için açılan özel bir TES hesabına katkı payı yatırması ile sürdürülebilirlik kazanır. Çalışan da maaşından kesilen tutarlarla bu hesaba düzenli bir şekilde katkı sağlar. Söz konusu birikimler, belirlenmiş yatırım fonlarında değerlendirilir. Fon getirileri sayesinde çalışanların birikimleri zaman içinde değer kazanır.

Sistemin işveren ve çalışan katkısına birlikte dayanması sayesinde birey yalnızca birikiminden değil, işveren desteğinden de faydalanır.

TES ödeme sistemi, hem işveren katkısını hem de çalışanın kendi kesintilerini düzenli şekilde fonlara yönlendirir. Bu ödemeler, belirli bir süre sonunda toplu ya da maaş şeklinde geri alınabilir. Sistemin işleyişi üç temel unsura dayanır:

● Çalışanın maaşından yapılan düzenli kesintiler.

● İşveren tarafından yapılan katkı payı ödemeleri.

● Fon yönetimi aracılığıyla birikimlerin değerlendirilmesi.

Bu yapı sayesinde Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, çalışanların emeklilik dönemine daha sağlam bir finansal temel hazırlamasına yardımcı olur.

TES ile BES Arasındaki Farklar

Türkiye’de uzun süredir uygulanan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), gönüllülük esasına dayanır. Buna karşılık TES ile BES farkı, zorunluluk düzeyi ve işveren katkısı açısından ön plana çıkar. TES, bireyin yanı sıra işverenin de sürece dahil olduğu bir sistemdir.

Bireysel emeklilik ve tamamlayıcı emeklilik kavramları birbirine benzer görünse de işleyiş açısından farklılık taşır. Bireysel emeklilik sistemi tamamen bireysel tercihe dayanır, kişi isterse katılır ve katkı payını kendi belirler. Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi ise işverenin katkısı ve belirlenmiş kesinti oranları ile otomatik olarak devam eder.

Daha net anlaşılabilmesi için BES ve TES karşılaştırması yapmak gerekirse:

● BES gönüllülük esasına, TES ise otomatik katılım esasına dayanır.

● BES’te sadece birey katkı sağlar, TES’te hem çalışan hem işveren katkısı bulunur.

● BES fon tercihleri bireye aittir, TES’te ise daha sınırlı fon seçenekleri yer alır.

● TES, çalışan bağlılığını artıran bir sistem niteliğindedir çünkü işveren de sürecin bir parçasıdır.

Her iki sistemin de ortak amacı, bireylerin emeklilik dönemlerinde daha güvenli bir gelir yapısına sahip olmasını sağlamaktır. Ancak Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, daha kapsayıcı ve kurumsal bir çerçeve sunar.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Kimleri Kapsıyor?

Yeni emeklilik sistemi kapsamı, belirli bir yaş ve çalışma şartını yerine getiren çalışanları içerir. TES’in hedef kitlesi, hem devlette hem de özel sektörde sigortalı olarak çalışan bireylerdir. Bu kişiler, işveren katkısının da desteğiyle sistemde birikim oluşturur.

Tamamlayıcı emeklilik şartları arasında belirli bir sigorta süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş sınırı bulunur. Çalışan, bu koşulları yerine getirdiğinde TES kapsamına dahil olur. Ayrıca sistem, işverenlerin de yükümlülüklerini düzenleyen bir çerçeveye sahiptir. İşveren, çalışanı adına katkı payı yatırmakla yükümlüdür. Bu durum, işverenin de emeklilik planlamasında aktif bir rol üstlenmesini sağlar. TES, son derece geniş bir çalışan kitlesine hitap eder. TES

bünyesinde birikim yapmak isteyen her çalışan birey, sigortalı olmak koşuluyla bu imkandan yararlanabilir.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Avantajları

Tamamlayıcı emeklilik sisteminin sağlayacağı avantajlar, hem çalışan hem de işveren açısından çok yönlüdür. Sistem, bireysel tasarruf bilincini artırırken aynı zamanda istihdam piyasasında da pozitif etkiler oluşturur.

Öncelikle çalışan açısından bakıldığında, TES düzenli birikim yapmayı kolaylaştırır. Maaştan otomatik olarak kesilen küçük tutarlar zaman içinde önemli bir birikime dönüşür. Bu birikim, emeklilik döneminde ek gelir kaynağı olarak değerlendirilebilir. Ayrıca işveren katkısı, çalışanın birikimlerine destek sağlar.

İşveren açısından ise tamamlayıcı emeklilik sistemi, çalışan bağlılığını güçlendirir ve sosyal sorumluluk anlayışını destekler. İşverenin çalışanı için katkı payı ödemesi, uzun vadede kurumsal itibar açısından da olumlu bir algı oluşturur.

Tamamlayıcı emeklilik kazançları yalnızca finansal değil, toplumsal düzeyde de hissedilebilir. Ülke genelinde tasarruf oranını yükselterek ekonomik istikrarı destekleyen TES, emeklilik döneminde bireylerin kamu kaynaklarına daha az bağımlı hale gelmesini sağlayabilir.

Kısaca TES’in sunduğu avantajlar şu şekilde özetlenebilir:

● Çalışanlar için sürdürülebilir bir gelir güvencesi sunar.

● İşveren katkısı ile birikim sürecini hızlandırır.

● Uzun vadeli yatırım kültürünü güçlendirir.

● Ülke ekonomisinde tasarruf oranlarını artırır.

● Emeklilik döneminde finansal bağımsızlık sağlar.

TES’i hem bireysel hem de kurumsal düzeyde kazanç sağlayan, sosyal güvenlik sistemini tamamlayan bir model olarak nitelendirmek mümkündür. Çalışan, işveren ve devletin ortak katkısıyla işleyen bu model, bireylerin geleceğe güvenle bakmasını sağlar. Emeklilik döneminde refah düzeyinin korunması için sadece devlet desteğine değil, sürdürülebilir birikim alışkanlıklarına da ihtiyaç vardır. TES, bu ihtiyacı karşılayan ve toplumsal tasarruf bilincini pekiştiren önemli bir sistem olarak öne çıkar.

Her bireyin geleceğini maddi açıdan güvence altına alma yöntemi kişiden kişiye göre değişebilir. Siz de aktif çalışma hayatı içinde birikim yaparken işveren katkısından da yararlanmak istiyorsanız Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi bünyesine dahil olabilir, kendiniz için en doğru stratejiyi oluşturabilirsiniz.