En Çok Yapılan Finansal Hatalar Nelerdir?
Finansal fırsatları değerlendirmek için harekete geçmek, her zaman planlandığı gibi sonuçlanmayabilir. Belirli noktalara odaklanılmadan uygulanacak yol haritası, beklenen hedefin uzağında kalınması sonucunu beraberinde getirebilir. Bu tür durumlardan kaçınmak amacıyla sizin için derlediğimiz finansal hata önleme ipuçları listesine göz atabilirsiniz. Böylece farklı durumlara karşı hazırlıklı olup doğru stratejiyi uygulama şansınızı yükseltebilirsiniz.
Finansal Hedef Eksikliği ve Yetersiz Planlama
En çok yapılan finansal hata nedir şeklindeki bir soruya, ilk olarak hedef eksikliği ve yetersiz planlama cevabı verilebilir. Söz konusu hatanın başlıca meydana gelme nedeni, finansal bilgi yetersizliğidir. Bireysel ve kurumsal yatırımcılar, finansal planlama süreçleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarından hedefleri olması gerektiği gibi belirleyemeyebilir. Kısa vadeli düşünme de hedef belirleme ve finansal planlama noktasında eksiklikler yaşanmasına sebep olabilir.
Hedefsizlik ve finansal kayıplar özelindeki nedenleri sıralarken motivasyon eksikliği ile gelir-gider dengesizliğini unutmamak gerekir. Motivasyon eksikliği planlama sürecinin başlatılmasında gecikmeler yaşanmasına yol açabilir. Plan yapılsa bile motivasyon eksikliğinden ötürü sürdürülebilirlik kolay olmayabilir. Gelir ve gider arasında denge yoksa, nakit akışını planlamak zorlaşabilir. Süreç içerisinde gerçekleştirilecek kontrolsüz harcamalar, plan yapma ve uygulama noktalarında caydırıcı etkiye neden olabilir.
Yetersiz finansal plan oluşturma hatasından kaçınmak için en etkili yöntem, finansal okuryazarlık seviyesini yükseltmektir. Bunun için çevrimiçi eğitim materyallerinden faydalanabilirsiniz. Gelir-gider analizi yaparak tasarruf planları oluşturmak, planlamaya geçiş için yeterli motivasyonun elde edilmesini sağlayabilir. Bu yöntemleri uyguladıktan sonra net ve ölçülebilir hedefler belirlemeye odaklanabilirsiniz. Belirlediğiniz hedeflerin hepsini bir anda uygulamak yerine aşamalı yol haritası benimseyerek hata olasılığınızı azaltabilirsiniz.
Kredi Kartı Borcunu Düzensiz Ödeme ve Faiz Eklentisi
Bireysel kullanıcıların en çok yaptıkları finansal hata türlerinden bir diğeri kredi kartı borcunun düzensiz ödenmesidir. Bu durum, faiz borcunu da beraberinde getirir. Haliyle ödenmesi gereken borç yükselir. Kredi kartı borç ödeme geciktirme hatası, genelde bütçe kısıtlılığından kaynaklanır. Kontrolsüzce harcama yapmak, düzenli ödeme bütçesi oluşturmayı zorlaştırır. Aylık gelir-gider dengesi sağlanamadığı için kredi kartı borcu kontrolsüz şekilde yükselebilir.
Kredi kartı borcu öderken asgari tutarı yatırma alışkanlığını benimsemek de faiz eklentisi ihtimalini ortaya çıkartır. Kredi kartı faizleri, borcun katlanarak büyümesine yol açar. Kısa vadede ödenebilecek bir borç bile faiz eklentisi dolayısıyla uzun sürede kapanması muhtemel finansal yüke dönüşebilir. Üstelik borçlar önceliklendirilmediği sürece gecikmeye bağlı faiz yükü kritik noktalara çıkabilir.
Peki, kredi kartı borcu düzenli ödeme alışkanlığı edinmek için neler yapmak gerekir? Bu konuda etkili adımlar atmaya başlamak için bütçe oluşturup harcamaları takip etmek etkili bir adım olabilir. Aylık gelir ve giderleri listeleyip kredi kartı harcamalarınızı kontrol altına alarak söz konusu adımı kolayca atabilirsiniz. Borç ödeme aşamasında mümkün olduğunca tutarın tamamını kapatmaya çalışabilirsiniz. Eğer borcun tamamını ödeme olanağınız yoksa asgari tutarın üzerinde para yatırarak faiz yükünü azaltabilirsiniz.
Acil Durum Fonu Oluşturmayı Ertelemek
Acil durum fonu, beklenmedik durumların sebep olacağı finansal yüke karşı kenarda bulundurulması gereken para şeklinde tanımlanabilir. Acil durumlar için fon oluşturmayı ertelemek, en çok yapılan finansal hata türleri arasında ilk sıralarda yer alır. Fon oluşturmayı ertelemenin beraberinde getirebileceği sorunlar şu şekilde listelenebilir:
● Finansal açıdan herhangi bir acil durum planı hazırlanmadığı takdirde beklenmedik harcamalar doğrudan kredi kartıyla karşılanmak zorunda kalabilir. Kredi kartına bir anda yüklenmek, borç yükünün gelirin üstüne çıkmasıyla sonuçlanabilir. Borca paralel olarak faiz yüküyle birlikte ödeme zorlukları yaşanabilir.
● Acil durum fonu olmadığı takdirde masrafları karşılamak için mevcut birikimler kullanılır. Birikimlerin harcanması, uzun vadeli hedeflere ulaşmayı imkansız hale getirebilir.
● Acil durum fonunun olmadığı bir senaryoda birikimlerin beklenmedik masraflar için harcanması, yatırım fırsatlarının değerlendirilmesini engelleyebilir. Dolayısıyla potansiyel kazançlardan yararlanılamaz.
● Acil durum fonu oluşturma sürecinin ertelenmesi, gelecekte meydana gelebilecek masraflara yönelik kaygılara yol açabilir. Kişiler, güvenceye sahip olmadıklarından her an mali bir krizle karşılaşabilecekleri endişesi yaşayabilir.
Tüm bu olumsuz durumlarla karşılaşma riskini ortadan kaldırmak amacıyla küçük tutarlarla düzenli tasarruf yapmaya başlayabilirsiniz. Böylece uzun vadede yeterli acil durum fonunu oluşturabilirsiniz. Mesela düzenli harcamalar için gerekli payı ayırdıktan sonra aylık gelirinizin %5-10 gibi bölümünü fon bütçesine ekleyebilirsiniz. Planlama yaparken fon büyüklüğünün altı aylık temel yaşam giderlerinizi karşılayacak seviyede olmasına dikkat etmeniz önemlidir.
Kontrolsüz Bütçe ve Harcamalar
Sıkça karşılaşılabilecek finansal hata türlerine dair bir liste oluştururken kontrolsüz bütçe ve harcamalar başlığını da atlamamak gerekir. Kontrolsüz harcama gerek bireysel gerekse kurumsal açıdan mali dengelerin bozulmasına zemin hazırlayabilir. Harcamalara dikkat edilmemesi halinde uzun vadede finansal sorunlar ortaya çıkabilir. Daha detaylı bir bakış açısıyla kontrolsüz bütçe ve harcamaların beraberinde getireceği sorunlarla ilgili şöyle bir liste oluşturulabilir:
● Kontrolsüzce yapılan harcamalar, borçların artmasıyla sonuçlanabilir. Artan borçlar, genelde kredi kartı veya kredi ile kapatılmaya çalışılır. Ancak bu durum, borçlanma seviyesini daha da artırır.
● Gelirin üzerinde harcama, tasarruf ve yatırım için kaynak ayırmayı güçleştirir. Uzun vadede mali güvence sorunları yaşanabilir ve finansal hedefler sekteye uğrayabilir.
● Fazla harcamanın sonuçları arasında finansal stres de bulunur. Maddi sorunlar, özellikle geleceğe yönelik olumsuz düşüncelerin gelişmesine sebep olabilir. Kaygı bozukluğu, uykusuzluk gibi sorunlara yol açarak verimliliği düşürebilir.
● Kontrolsüzce harcama yapıldığında gelir-gider dengesi bozulur. Bu durumun doğal bir sonucu olarak düzenli ödenmesi gereken faturalar ve taksitler aksayabilir. Ödemelerdeki gecikmeler kredi notunun düşmesine neden olabilir.
Kontrolsüz harcamanın beraberinde getireceği finansal zararları minimize etmek için aylık bütçe planı oluşturup riskten uzaklaşabilirsiniz. Harcamaları sürekli gözetim altında tutmak da faydalıdır. Gelirin belirli bir yüzdesini tasarruf için ayırıp yatırıma odaklanabilirsiniz. Ödeme yaparken önceliği borçlara verip faiz yükünden kurtulabilir, finansal dengenizi koruyabilirsiniz.
Yatırımda Plansızlık ve Risk Yönetim Hataları
Sık yapılan finansal hata türleri listesinin son sırasına plansız yatırımın sonuçları yazılabilir. Tıpkı bir önceki sorunda olduğu gibi yatırımda plansızlık ve risk yönetimi hataları, finansal kayıp yaşanması olasılığını artırır. Analiz yapılmadan gerçekleştirilen yatırımlar, piyasanın dalgalı yapıda olduğu dönemde sermayenin hızla erimesine yol açabilir. Üstelik risk yönetimindeki eksiklikler, söz konusu olumsuzluğun etkilerini derinlemesine hissedilmesiyle sonuçlanabilir.
Kişiler ve kurumlar, yalnızca finansal hedeflerinden sapmakla kalmayıp yatırım fırsatlarını değerlendirme şanslarını yitirebilir. Planlı yatırım yapma güdüsünden uzak kararlar almak, genelde olumsuz yönde çift etkiyi beraberinde getirir. Herhangi bir planlama yapılmadan gerçekleştirilen yatırım, kısa vadede yanlış varlık seçimine yönelme riski doğurabilir. Bu durumun uzun vadeli etkilerinden biri, finansal hedeflere daha geç ulaşmaktır.
Yatırım risk yönetimi hataları ve beraberinde getireceği likidite problemleri gibi sorunlardan korunmak amacıyla net bir plan oluşturmaya öncelik verilebilir. Planlama safhasında özellikle risk toleransınızı belirleyip portföyünüzü nasıl çeşitlendirebileceğinize yönelik araştırmalar yapabilirsiniz. Planlama sürecinin devamında stop-loss emirlerinin kullanımı için seviyeler oluşturulabilir. Tüm bu konularda en doğru kararları almak ve yatırım işlemlerinizi kolayca gerçekleştirip yakından takip etmek için Kuveyt Türk Yatırım’ın deneyimli uzmanlardından destek alabilirsiniz.